Khớp vai là bộ phận có tầm vận động tốt nhất cơ thể, có thể xoay được 360 độ. Nhưng vai cũng là một trong những bộ phận bị chấn thương nhất do nhiều nguyên nhân khác nhau. Trong nội dung dưới đây Okasa sẽ chia sẻ với các bạn một số thông tin hữu ích liên quan đến Vật lý trị liệu giúp phục hồi khớp vai sau chấn thương nhé.
Hiểu về chấn thương khớp vai
Chấn thương khớp vai xảy ra khi chỏm xương cánh tay bị trật khỏi ổ chảo. Điều này khiến cho dây chằng bao khớp cũng như sụn viền bị rách. Chấn thương dạng này có thể kèm theo bị gãy, dập cánh tay.
Do tính đa năng của mình, đem tới nhiều thuận lợi, nhưng vai cũng là khớp dễ bị trật nhất trong cơ thể. Đơn giản, có thể chỉ là ngã, nhưng do chống tay hoặc đập vai xuống đất là có thể dẫn tới chấn thương. Hoặc một số chấn thương nhỏ, vi tế, chúng ta không nhận ra ngay, nhưng qua quá trình vận động và chơi thể thao thường xuyên sẽ làm lỏng dần dây chằng bao khớp.
Chấn thương khớp vai không chỉ ảnh hưởng tới sinh hoạt, khả năng lao động, vận động thể dục thể thao mà còn gây ra tình trạng thoái hóa khớp vai, suy giảm chức năng vận động về sau.
Chấn thương vai còn gây tâm lý ngại vận động ở người bệnh, do sợ đau.
Vật lý trị liệu phục hồi khớp vai
Sau khi chấn thương, hoặc sau khi đã phẫu thuật, người bệnh thường được chỉ định sử dụng vật lý trị liệu để phục hồi chức năng. Quá trình phục hồi tập trung vào việc tăng cường sức mạnh cho các khớp vai, giảm đau và ngăn ngừa nguy cơ bị tổn thương thêm.
Bên cạnh đó, các bài tập cũng hướng vào việc tăng cường sự linh hoạt của khớp vai, kéo căng các cơ liên quan một cách có kiểm soát, phục hồi khả năng vận động cơ, không làm nặng thêm tình trạng bệnh.
Các cơ được tập luyện và phục hồi chức năng gồm: Cơ tròn, cơ trên gai, cơ dưới ga, cơ trước cánh tay, sau cánh tay, và cơ deltoid. Thời gian trung bình để áp dụng vật lý trị liệu là 1 – 1,5 tháng.
Sau hồi phục, các bài tập vẫn được áp dụng thêm vài tuần để đảm bảo sức khỏe cho vai.
Các bài tập phục hồi chức năng khớp vai
Dao động cánh tay
Bài tập này tác động vào các nhóm cơ deltoid, cơ dưới gai, cơ trên gai.
Các bạn sử dụng tay không đau để bám vào bàn, ghế, trong khi tay bị đau vận động tự do ở bên thân. Dao động nhẹ nhàng theo hướng từ trước ra sau, ngang và vòng tròn nhưng không dao động ra sau lưng.
Động tác chéo tay
Bài tập này tác động vào phần sau cơ delta, bạn cần thấy có cảm giác căng phần sau vai khi tập
Thư giãn khớp vai, từ từ đẩy 1 tay lên bắt chéo qua ngực, kéo cánh tay ra xa sau đó giã ở phần trên khuỷu. Giữ và kéo giãn trong khoảng 30 giây, tiếp đó lại thư giãn trong 30 giây, rồi đổi tay.
Động tác xoay trong
Bài tập này tác động vào cơ dưới vai.
Sử dụng 1 cây gậy, tay đau nắm gậy và để ở phía sau lưng, tay còn lại nắm vào gần vị trí với tay bị đau nhất. Tiếp đó kéo gậy về phía tay lành sao cho xa nhất có thể theo chiều dọc. Các bạn giữ trong 30 giây rồi thư giãn trong 30 giây, lặp lại 4 lần.
Động tác xoay ngoài
Bài tập này tác động đến các nhóm cơ gai trên và cơ gai tròn.
Sử dụng tay đay cầm 1 đầu gậy, tay kia cầm đầu còn lại, giữ 2 khuỷu tay vuông góc. Tiếp đó các bạn di chuyển cây gậy theo chiều dọc sao cho tay đau di chuyển theo hướng từ trong ra phía ngoài, càng xa càng tốt. Tuy nhiên, cần giữ cho hông thẳng và không vặn xoắn gậy khi di chuyển.
Động tác căng giãn tư thế nằm
Bài tập này tác động đến cơ dưới gai, cơ tròn bé.
Các bạn nằm nghiêng trên bàn, thân người nằm trên cánh tay. Tiếp đó sử dụng tay không đau vào tay đau cho đến khi thấy có cảm giác căng phần sau vai. Các bạn giữ trong 30 giây rồi thư giãn 30 giây, lặp lại 4 lần, ngày tập 3 buổi.
Động tác chèo thuyền
Bài tập này tác động tới cơ bậc thang giữa và dưới.
Người bệnh sử dụng sử dụng 1 sợi dây thun co giãn, cột vào 1 vị trí chắc chắn. Đứng cách xa vị trí cột dây khoảng 3 bàn chân. Sử dụng tay đau để kéo 1 đầu sợi dây về phía sau với tay sát thân mình. Khi tập cần giữ chắc vai, không nên đè vào bàn tay cũng như bẻ cổ tay xuống.
Tập xương bả vai
Bài tập này tác động vào cơ bậc thang giữa và cơ răng cưa.
Người bệnh nằm sấp, 2 cánh tay xuôi 2 bên thân, vai sát với mặt sàn. Tiếp đó từ từ nâng vai lên khỏi mặt sàn cao nhất có thể. Giữ tư thế trong 10 giây, thư giãn 1 chút rồi lặp lại động tác, tiến hành khoảng 10 lần. Các bạn chú ý không nhún vai về phía của tai.
Tập co, kéo khớp vai
Bài tập này tác động đến cơ bậc thang giữa, cơ răng cưa.
Người bệnh nằm trên giường, tay bị đau để tự do bên mép giường. Sử dụng tạ tay loại nhỏ, cầm tạ, từ từ nâng vai lên tối đa có thể, sau đó hạ xuống. Ở động tác này các bạn cũng chú ý, không nhún vai về phía của tai.
Tập co duỗi vai
Bài tập này tác động tới cơ thang giữa và dưới, cơ trên gai, cơ tròn nhỏ, và cơ deltoid ngực.
Người bệnh nằm trên giường, với cánh tay bị đau ra bên ngoài mép giường. Từ từ nâng cánh tay lên, giữ khuỷu tay thẳng, năng cánh tay tới ngang tầm mắt. Giữ trong khoảng 3 – 5 giây rồi thư giãn, trở về vị trí ban đầu.
Xoay trong vai
Bài tập này tác động đến cơ dưới vai và cơ tròn lớn.
Các bạn nằm nghiêng trên nền cứng, tay đay ở dưới, giữ khuỷu tay vuông góc. Tiếp đó từ từ nâng cẳng tay với tạ lên theo chiều ngang cơ thể, để cho tay và vai xoay. Sau đó trở lại tư thế ban đầu, chuẩn bị để thực hiện động tác tiếp theo. Các bạn cần chú ý giữ cho người không xoay khi nâng tạ lên.
Xoay ngoài với tay gấp 90 độ
Bài tập này tác động đến các cơ trên gai và cơ tròn nhỏ.
Cột dây thun vào 1 vị trí chắc chắn, giữ cho vài 90 độ so với thân và cánh tay 90 độ so với cẳng tay. Tiếp đó các bạn từ từ xoay khuỷu tay ở mức tối đa có thể. Trong quá trình thực hiện luôn giữ khuỷu tay ngang bằng với vai.
Massage trị liệu
Có tác dụng giảm đau và phục hồi khớp vai sau chấn thương. Tuy nhiên, các bạn nên đến các trung tâm vật lý trị liệu để được các chuyên gia uy tín, được đào tạo bài bản và có bằng cấp thực hiện việc điều trị.
Nhìn chung, trong quá trình thực hiện các bài tập và vận động, các bạn hạn chế tối đai việc kéo hay đẩy ngay tại vùng khuỷu.
Trên đây là một số chia sẻ về Vật lý trị liệu giúp phục hồi khớp vai sau chấn thương. Chấn thương khớp vai là một loại chấn thương thường gặp. Khi gặp phải trường hợp này các bạn nên đi khám tại bệnh viện để xác định tình trạng tổn thương cụ thể. Dựa vào đó các bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp, cũng như các bài tập phục hồi chức năng tốt nhất.
